AKCJA WYDOBYCIA SZCZĄTKÓW SAMOLOTU IŁ-2 W ZAWICHOŚCIE.

Na zaproszenie Urzędu Miasta i Gminy Zawichost, Miejsko Gminnego Ośrodka Kultury w Zawichoście oraz Nadwiślańskiej Grupy Poszukiwawczej „SZANSA” , Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie w dniu 15 listopada 2021 r. wzięło udział w akcji wydobycia szczątków samolotu bojowego Ił-2 z czasów II wojny światowej. Na tego typu maszynach latały również formacje polskiego lotnictwa wojskowego.

6 kwietnia 2021r., podczas prac polowych, mieszkaniec Gminy Zawichost zgłosił członkom Nadwiślańskiej Grupy Poszukiwawczej „SZANSA”, że zawadził maszyną rolniczą o wystający z ziemi kawałek masywnego metalu. Poprosił o identyfikację tajemniczego elementu i o ewentualną pomoc w jego wydobyciu. Przybyli na miejsce członkowie stowarzyszenia „SZANSA” stwierdzili, że wystający z ziemi obiekt jest elementem wyposażenia wojskowego samolotu z czasów II wojny światowej. Niezwłocznie o odkryciu powiadomiono Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Kielcach Delegaturę w Sandomierzu.

Ze względu na toczące się prace rolne, w uzgodnieniu z pracownikami w/w urzędu, podjęto decyzję o wydobyciu elementu samolotu. Prace podjęto po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach – Delegatury w Sandomierzu.

Podczas eksploracji miejsca wydobyto z ziemi kompletną piastę śmigła z elementami przekładni, płyty pancerne chroniące silnik i kabinę pilota oraz elementy szkła pancernego. Najbardziej spektakularnym znaleziskiem było działko lotnicze WJa-23 . Według relacji świadków, samolot został zestrzelony przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą ulokowaną na pobliskim wzgórzu. Na zakończenie prac odnaleziono pocisk rakietowy klasy powietrze ziemiaburzący, przeciwpancerny RS-82, które wchodziły w skład wyposażenia samolotów Ił-2 Szturmowik.

Szczątki samolotu znajdowały się na głębokości dwóch metrów. Według jednej z hipotez, samolot po uderzeniu w ziemię eksplodował. Na poszczególne elementy działały ogromne temperatury, co przyczyniło się do daleko posuniętej degradacji.

W całość przedsięwzięcia zaangażowani byli:  archeolog Monika Bajka z pracowni Trzy Epoki, Nadwiślańska Grupa Poszukiwawcza „SZANSA”, Stowarzyszenie Historyczno-Archeologiczne im. II Pułku Piechoty Legionów w Staszowie, Stowarzyszenie „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa, dyrektor i pracownicy Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, dyrektor i pracownicy Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Zawichoście.

Życzliwe zainteresowanie wykazała Burmistrz Zawichostu – Katarzyna Kondziołka, dzięki której akcja wydobycia wraku samolotu została wsparta finansowo przez Gminę Zawichost.

Nieocenionej pomocy udzielił Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zawichoście zapewniając ciężki sprzęt wraz z operatorem koparko-ładowarki – Markiem Barszczem. Zdjęcia z powietrza wykonał Paweł Bednarski.

Wydobyte obiekty niebezpieczne zabezpieczył na miejscu patrol policji, od którego przejął je patrol 16 Tczewskiego Batalionu Saperów w Nisku.

Transport szczątków samolotu do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie zabezpieczył 3 Batalion Radiotechniczny z Sandomierza.

Samolot Iliuszyn Ił-2 był jednosilnikowym, wolnonośnym dolnopłatem o konstrukcji mieszanej, specjalnie zaprojektowanym do zadań szturmowych, często nazywany „latającym czołgiem”-  jak na samolot z tamtego okresu był wyjątkowo ciężko opancerzony, a jego głównym zadaniem było niszczenie czołgów nieprzyjaciela.

Samoloty te znalazły się od sierpnia 1944 r. na wyposażeniu lotnictwa polskiego. Wtedy to Armia Radziecka przekazała Dowództwu WP 611 Pułk Lotnictwa Szturmowego, wyposażony w 32 samoloty Ił-2. Po wyszkoleniu załóg polskich działalność bojowa jednostki rozpoczęła się 23.08.1944 r. lotami na rozpoznanie w rejonie walk na przedpolach Warki. Kolejno, samoloty te brały udział w walkach o Warszawę. Pod koniec 1944 r. 611 Pułk Lotnictwa Szturmowego przemianowano na 3 Polski Pułk Lotnictwa Szturmowego, działający w składzie 4 Mieszanej Dywizji Lotniczej. W czasie ofensywy styczniowej, samoloty Ił-2 lotnictwa polskiego, prowadziły rozpoznanie powietrzne i ataki na wykryte cele, a w czasie ofensywy zimowej – operowały na całym północnym froncie, uczestnicząc w wyswobadzaniu Pomorza Zachodniego, przełamaniu Wału Pomorskiego, w walkach o Kołobrzeg i atakując wykryte stanowiska wyrzutni niemieckiej broni odwetowej V-2 w ostatnim okresie wojny w forsowaniu Odry i walkach o Berlin.

Trwają badania mające na celu określenie historii odnalezionego samolotu oraz jego przynależności.

Tekst i foto – Organizatorzy

ZAWARTOŚĆ STRONY ORAZ WSZYSTKIE FOTOGRAFIE SĄ AUTORSTWA MGOK W ZAWICHOŚCIE, ZGODNIE Z PRZEPISAMI USTAWY Z DNIA 
4 LUTEGO 1994 R.
O PRAWACH AUTORSKICH ORAZ PRAWACH POKREWNYCH WSZELKIE PRAWA DO FOTOGRAFII I MATERIAŁÓW NA STRONIE SĄ WŁASNOŚCIĄ AUTORA. KOPIOWANIE, POWIELANIE I ROZPOWSZECHNIANIE TEKSTÓW, ZDJĘĆ, JEST ZABRONIONE I WYMAGA ZGODY NA PIŚMIE
.

Nasz serwis WWW używa plików cookies tylko w celach funkcjonalnych. Zmieniając ustawienia przeglądarki możesz zablokować ich używanie oraz zapisywanie.
Zamknij
x